Bên cạnh việc thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn, Trung tâm Pháp y Hà Nội còn là đơn vị thực thi pháp luật trong lĩnh vực giám định tư pháp, hỗ trợ các cơ quan tố tụng trong xử lý các vụ án hình sự và dân sự cần đến giám định pháp y. Do đó, cải cách hành chính trở thành nhiệm vụ thiết yếu, giúp rút ngắn thời gian giám định và nhanh chóng cung cấp kết luận chính xác. Điều này không chỉ hỗ trợ cơ quan điều tra giải quyết các vụ án kịp thời, tránh để tồn đọng, mà còn duy trì niềm tin của người dân.
Theo Giám đốc Trung tâm Pháp y Hà Nội Nguyễn Thị Ngọc Yến cho biết, trong thời gian qua, Ban Giám đốc đã tập trung nghiên cứu kỹ lưỡng các quy trình giám định, đồng thời Trung tâm đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý quy trình, xây dựng các kênh truyền thông hiệu quả để kết nối với các cơ quan điều tra, tố tụng, cũng như hệ thống cơ sở khám chữa bệnh từ trung ương đến địa phương.
Việc cải cách hành chính được thực hiện ngay từ khâu tiếp nhận hồ sơ giám định thông qua các đường truyền dữ liệu, các bản scan tài liệu, quyết định trưng cầu, đối với các tài liệu mật cơ quan trưng cầu mới cần đến giao trực tiếp tại cơ quan giám định. Sau khi kiểm tra hồ sơ, nhân viên Trung tâm gửi yêu cầu bổ sung hoặc đính chính sai sót hành chính đến cơ quan trưng cầu. Với các hồ sơ đầy đủ, Trung tâm gửi ngay Giấy hẹn thời gian giám định cho cơ quan trưng cầu. Hồ sơ sau khi tiếp nhận sẽ được chuyển ngay trong ngày đến lãnh đạo bộ phận chuyên môn để phân công giám định viên nghiên cứu.
Trung tâm Pháp y Hà Nội đã triển khai cải cách hành chính hiệu quả trong công tác hội chẩn chuyên môn và phối hợp khám chuyên khoa.
Để thực hiện cải cách hành chính trong công tác khám giám định, Trung tâm Pháp y Hà Nội đã thực hiện các bước đồng bộ nhằm đảm bảo quy trình nhanh chóng và chính xác. Sau khi được phân công xử lý vụ việc, giám định viên cùng người hỗ trợ sẽ tiến hành nghiên cứu hồ sơ, thu thập tài liệu liên quan, và chuẩn bị đầy đủ các phương tiện cũng như phương pháp phù hợp với từng nội dung giám định.
Người được yêu cầu khám giám định khi đến Trung tâm sẽ được làm thủ tục xác nhận nhân thân và tiến hành khám ngay trong ngày bao gồm các xét nghiệm và khám chuyên khoa cần thiết. Để đảm bảo chất lượng và độ chính xác trong công tác giám định, Trung tâm đã ký kết hợp đồng hợp tác chuyên môn với nhiều cơ sở khám chữa bệnh tuyến trung ương và thành phố. Nhờ đó, việc trao đổi thông tin giữa giám định viên và các chuyên gia tại các bệnh viện được thực hiện thuận lợi và hiệu quả.
Ngoài ra, Trung tâm đã xây dựng và triển khai phần mềm quản lý các vụ việc giám định từ đầu vào đến đầu ra. Phần mềm này không chỉ giúp theo dõi quy trình mà còn có chức năng cảnh báo khi hồ sơ thiếu tài liệu hoặc có nguy cơ chậm muộn, đảm bảo công việc luôn được thực hiện đúng tiến độ.
Trung tâm Pháp y Hà Nội đã triển khai cải cách hành chính hiệu quả trong công tác hội chẩn chuyên môn và phối hợp khám chuyên khoa, với mục tiêu giảm thiểu thời gian và công sức của các bên liên quan. Kết quả khám được chuyển về Trung tâm ngay sau khi có kết quả thông qua mã quét QR do các cơ sở khám, chữa bệnh cung cấp. Nhờ đó, cơ quan điều tra và người được giám định không cần phải đi lại nhiều lần.
Các giám định viên sẽ tổ chức họp và thống nhất kết quả ngay sau khi nhận đầy đủ các kết quả khám. Đối với các trường hợp cần hội chẩn, Trung tâm có thể tiến hành hội chẩn trực tuyến để đảm bảo tính kịp thời. Sau khi có đầy đủ kết quả và tài liệu hồ sơ cần thiết, bản kết luận giám định sẽ được ban hành trong vòng 03 ngày, nhanh hơn 06 ngày so với thời hạn quy định của pháp luật.
Trong trường hợp đặc biệt cần kéo dài thời gian giám định, Trung tâm sẽ gửi văn bản thông báo cho cơ quan trưng cầu, nêu rõ lý do chậm trễ. Sau khi các giám định viên thống nhất nội dung, bản kết luận có dấu đỏ sẽ được hoàn tất vào ngày hôm sau và sẵn sàng để trả cho cơ quan trưng cầu.
Trung tâm thông báo cho cơ quan trưng cầu đến nhận bản kết luận trong trường hợp cần đối chiếu các văn bản gốc. Nếu không cần đối chiếu, bản kết luận sẽ được gửi bảo đảm qua đường văn thư, đảm bảo tính bảo mật và an toàn (do đặc thù của kết luận giám định pháp y, không thể chuyển qua internet).
Trong hai năm trở lại đây, công tác cải cách hành chính tại Trung tâm Pháp y Hà Nội đã mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận. Việc áp dụng công nghệ thông tin vào các quy trình giám định đã trở thành yếu tố bắt buộc, góp phần nâng cao hiệu quả công việc.
Một trong những cải tiến nổi bật là việc xây dựng phần mềm quản lý các vụ việc giám định, giúp lãnh đạo và nhân viên theo dõi toàn bộ quá trình xử lý hồ sơ. Phần mềm cung cấp thông tin chi tiết về giai đoạn xử lý của từng vụ việc, tình trạng hồ sơ, kết quả giám định, và cảnh báo nguy cơ chậm trễ hoặc thiếu sót trong hồ sơ. Điều này đã giảm đáng kể các sai sót và cải thiện chất lượng công tác giám định.
Nhờ đó, thời gian giám định gần như 100% được hoàn thành đúng hoặc trước hạn. Trong nhiều trường hợp, thời gian xử lý rất nhanh, chẳng hạn, kết luận giám định tỷ lệ tổn hại sức khỏe được hoàn thành trong vòng 24 giờ, giúp cơ quan điều tra thực hiện các biện pháp ngăn chặn kịp thời, giảm thiệt hại kinh tế và rút ngắn thời gian giải quyết vụ án.
Đối với giám định pháp y tử thi, Trung tâm đã tối ưu hóa thời gian xử lý: Trường hợp không cần mổ, bản kết luận được hoàn thành trong vòng 7 ngày (so với quy định 1 tháng); trường hợp mổ và xét nghiệm độc chất, gene bệnh, thời gian xử lý tối đa là 3 tuần (so với quy định từ 30 ngày đến 3 tháng); giám định ADN được hoàn thành trong không quá 3 tuần, có trường hợp chỉ mất 6 giờ để trả kết luận.
Những thành tựu này đã được các cơ quan điều tra tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng, và các tỉnh/thành lân cận ghi nhận, thể hiện qua sự gia tăng số lượng vụ việc giám định được thực hiện tại Trung tâm.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Yến cho biết, thời gian tới, Trung tâm Pháp y Hà Nội sẽ tiếp tục phát huy các thành tựu đã đạt được trong công tác cải cách hành chính với mục tiêu giảm thiểu khối lượng công việc, tăng cường hiệu quả giám sát, và nâng cao chất lượng giám định. Việc nghiên cứu tài liệu thông qua các mã bệnh nhân giúp rút ngắn thời gian giám định, tổ chức hội chẩn nhanh chóng, đồng thời hạn chế tối đa tình trạng nhũng nhiễu và tiêu cực.
Hiện nay, theo quy định của pháp luật, hồ sơ giám định tư pháp được lưu trữ vĩnh viễn. Trước khối lượng hồ sơ lớn, Trung tâm đã thực hiện chỉnh lý thường xuyên và đang đề xuất phương án số hóa hồ sơ, nhằm đảm bảo công tác lưu trữ và phục vụ tra cứu thuận tiện, nhanh chóng.
Cùng với đó, Trung tâm tiếp tục đẩy mạnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, bao gồm: Giảm nhu cầu nhân sự giám sát thông qua hệ thống quản lý quy trình giám định trong phòng thí nghiệm; áp dụng cảnh báo nhiều cấp độ để giám sát hiệu quả hơn; liên kết với các đơn vị khám chữa bệnh và xét nghiệm chất lượng cao trên địa bàn để tiến hành thu mẫu, khám tại cơ quan giám định và vận chuyển mẫu đến nơi xét nghiệm. Kết quả sẽ được trả online, đảm bảo tính bảo mật theo quy định, giúp người giám định không cần phải đến nhiều nơi để thực hiện các thủ tục.
Trung tâm tiếp tục chú trọng đầu tư các trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác chuyên môn, đồng thời nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ như: Đào tạo lại và đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn; tuyển dụng nhân sự có trình độ cao; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, đề xuất sáng kiến cải cách kỹ thuật để tiết kiệm thời gian và công lao động trong các giai đoạn giám định.
Ngoài ra, Trung tâm sẽ có cơ chế khen thưởng thường xuyên, đột xuất ghi nhận những đóng góp tích cực của tất cả nhân viên có thành tích trong công tác giúp tăng hiệu suất lao động và chất lượng công tác giám định.
Duy Tuân